Психологиялық кеңес
ҰБТ-да оқушыларға психологиялық кеңес
Ата-аналарға кеңес
- Балаға ата - анасы көшбасшы.
Ата - ана мен баланың арасында екі түрлі көзқарас болмауы тиіс. Ата - анасы көш бастайтын көсем болуы қажет бала үшін. Демек, ата - ана әрбір іс - әрекетіне мән беруі қажет. Білікті, білімді, қайсыбір жағдай болмасын, сабырмен қабылдап, нені болмасын, сабырмен қабылдай алатын көшбасшының (ата - ананың) соңынан ереді бала да. Өйтпеген жағдайда бала тарапынан қарама - қайшылықты анық көретін боласыз.
- «Болатын» және «болмайтынның» шекарасы.
Балаға берілетін дұрыс тәрбие «болатын» және «болмайтын» іс - әрекеттерді айқындайтын нақты шекарадан тұрады. Бұдан бала, ненің дұрыс, ал ненің бұрыс екендігін, қандай іс - әрекеттердің оң, қай қылығының теріс екендігін анық ұғып өседі. Егер кеше балаға тырнақты тістемеуді немесе қолын аузына салмауды ескерттіңіз бе, ол әрекетін бүгін де байқасаңыз, тағы да ескертуге ерінбеңіз. «Ой, қанша айттым, тыңдамайды бәрібір» деп бір - екі күннен соң қол сілтей салсаңыз, бітті. Сіздің бала бойындағы көптеген қателіктерге түйсікті түрде баруға болатындығына жол бергеніңіз.
- «Болмайды!» деп айғайлауға болмайды.
Бала да ата - анасы сияқты отбасының бір мүшесі. Оның өз орны және құқығы бар. Дегенмен, отбасы мүшелерімен қарым - қатынасында да шекара болуға тиіс.
Егер баланың қандай да бір іс - қимылы сізге жағымсыз болса, ыңғайсыздық тудырып жатса, оған шектеу қойғаныңыз дұрыс. Бірақ, әрине бірден түріңізді өзгертіп «болмайды!» деп айғай салу дұрыс емес. Одан да баланың назарын басқа бір қызықты іске айналдырып жіберуге болады. Мұнда сізге сабыр қажет. Сонымен қатар, бала тілімен, оған түсінікті түрде бұлай жасау өзіңізге ыңғайсыздық тудыратынын түсіндіріп айтсаңыз, жетіп жатыр.
4. Іс - әрекетіне лайықты мақтау сөздер айтыңыз.
Мұны өзіңізге ереже ретінде ұстансаңыз да болады. Жоғарыда айтқанымыздай, «болатын» және «болмайтын» іс - әрекеттер үшін өз ойыңызды айтып отырсаңыз, бала бірден болмаса да, біртіндеп оны түсіне бастайды. Мысалы, үйге келген қонақпен сәлемдесіп, ол қайтар кезде қоштасуды ешкім үйретпей - ақ өз бетінше орындаған баланың ісі - мақтауға тұрарлық. Алғашқы байқаған сәтіңізде - ақ оның дұрыс жасағандығын, жақсы баланың үнемі осылай жасайтындығын т. б. мейірімді жүзбен күлімсірей айта отырып мақтасаңыз, оның бойында жақсы әдетке деген қызығушылығын оятасыз. Себебі, кез - келген бала мақтауды сүйеді. Ол үшін жақсы әдеттер санын арттырғысы келеді, талпынады.
5. Түсініспеушілікті баламен бірге шешуден қорықпаңыз.
Баланың кейбір қылықтарына ашуланбау мүмкін емес. Ол жиі болмаса да кей - кейде орын алып тұрады. Міне, осындай кездері оған ашулануыңыздың себебін сабырлы кезіңізде түсіндіруден қашпаңыз. «Кішкентай ғой, не түсінер дейсің?» деген түсініктен де аулақ болыңыз. Оның қай жерде дұрыс жасамағандығын айтыңыз және неге бұлай еткендігінің себебін сұраңыз. Сонда араларыңызда бір - біріңізді еркін түсінетін көпір қалыптасады. Оны жазалаудың сіз үшін ауыр екендігін және жазалағыңыз келмейтінін де айтқаныңыз артық болмайды.
Есте сақтағаныңыз дұрыс:
- Баланы жазалау кезінде ата - ананың жүйкесі тыныштанғаннан басқа ешқандай пайда жоқ. Таяқ жеген бала келесі кезекте де қалай әрекет жасайтынын білмей, бір жасаған қателігін екінші рет қайталайды. Оған түсіндіріңіз және түсіндіріңіз!
- Қол жұмсамай - ақ жазалаудың түрі жеткілікті. Мысалы: бала қанша жаста болса, сонша минут бұрышта тұру, орындықта қимылдамай отыру, сол күнгі балмұздақ немесе тәттіден қағу. Дұрыс көтеріп, жүйке жұқартудың оң нәтижесі мүлде болмайды.
- Өзіңізге өзіңіз сырттай назар салыңыз. Сабырлы болыңыз! Бала бірдеңені дұрыс істемеді ме, алдымен түсіндіріңіз. Ол нәтижесін бермесе, ескерту жасаңыз. Ол да көмектеспесе ғана за қолданыңыз.
Өзіңе деген сенімділікті арттыратын 9 кеңес
Сенімділікті қалыптастыру - бұл процесс. Ол құрып, дамып, оны ұстап тұру үшін жұмыс істейді. Өзіңізді позитивті түрде сөйлетудің және визуалдаудың тұрақты әдеттері арқылы денені орналастыру, жаңа киім немесе күлімсіреу сияқты эксперименталды әдістермен бірге сіз өзіңіздің жеке қабылдауыңызды басқалардың сізді қабылдауы сияқты өзгерте аласыз. Бірақ шынымен сенімді болу үшін күн сайын ойланып, сенімді болу керек .
1. Басқа Адамдардың Ойлары Туралы Қамқорлықты Тоқтатыңыз
Өзіңе деген сенімділіктің кең таралған әдісі - басқа адамдардың ойлары туралы ойлануды тоқтату. Адамдар сіз туралы шынымен не ойлайтындығына алаңдамас едің, егер олардың сирек болатынын білсең. Адамдар сіз ойлағандай сіз туралы маңызды емес. Олар басқа адамдардың олар туралы не ойлайтыны туралы ойлаумен әлек.
2. Күлімсіреу
Таңертең оянған кезде ең алдымен күлімсіреу керек. Доктор Ева Ритво, психиатр және оның авторларының бірі Сұлулыққа арналған рецепт: Әдемі көріну мен сезінудің толық формуласы , айнада өзіңізге күлімсіреуді ұсынады, өйткені бұл айна нейрондары деп аталатын нәрсені тынышталуға және мазасыздықты сезінуге бағытталуға көмектеседі.
3. Сіздің Денеңіздің Не Айтып Тұрғанынан Хабардар Болыңыз
Зерттеулер белгілі бір позицияларда тұру сіздің көңіл-күйіңізді көтеру үшін пайдалы дейді. Жалпы, жақсы қалыпқа ие болу сенімділікті жақсартуға көмектеседі.Сарапшылардың пікірінше, дұрыс ұстаным сіздің өзін-өзі бағалауыңыз бен көңіл-күйіңізді көтеріп қана қоймай, өз ойларыңызға деген сенімділікті арттырады.
4. Өз Көзқарасыңызды Өзгертіңіз
5. Физиологияңызды Өзгертіңіз
Мотивациялық спикер Тони Роббинс сіздің көңіл күйіңізді өзгертудің жолы - денеңізді қозғау дейді. Эмоция қозғалыс арқылы пайда болады. Қуанғанда немесе қайғырғанда денеңіздің сезімдерін қадағалаңыз. Ішкі қорқынышты жеңдім деп айта білу сізге автоматты түрде жеңіс сезімін сыйлайды.
6. Позитивті Өзін-Өзі Сөйлесу Және Визуализацияны Қолданыңыз
Ұйықтар алдында немесе таңертең бірінші кезекте көзіңізді жұмып, денеңізді толығымен босаңсытыңыз. Жағымды ойлармен байланыста болыңыз және сол нәрселердің сезімін сіздің ойыңызда сезініңіз. Сахнада марапат алғаныңызды немесе жарыстың мәре сызығын кесіп өткеніңізді қараңыз.
Өмірдегі ең маңызды қарым-қатынас - өзіңмен, сондықтан оны жақсылыққа айналдыр!
7. Өзіңізге Қарама-Қарсы Басқа Адамдарға Назар Аударыңыз
Сіз басқаларға қаншалықты қызығушылық танытсаңыз, соғұрлым олар сізді қызықтырады. Қызықты болу үшін, қызығушылық танытыңыз.
8.Өзіңізге Ұнайтын Әрекеттерді Жасаңыз.
Кітап оқу, музыкалық аспапта ойнау, велосипедпен жүру немесе балық аулау сияқты, сіз өзіңізге ұнайтын және жиі бақытты ететін нәрсемен айналысыңыз. Бұл сіздің өзін-өзі бағалауыңызды арттырады, сіздің эгоңызды тыныштандырады және сіздің сыйлықтарыңыз бен талантыңызды анықтауға мүмкіндік береді. Бұл өз кезегінде өзіңе деген сенімділікті күшейтіп, сенімділікті еселеп арттырады.
9.Тер Төгу - Жаттығу Арқылы.
Жаттығу - бұл өзіңізді керемет және сенімді сезінудің тағы бір тамаша тәсілі. Ғылым көрсеткендей, жаттығу сіздің эндорфиніңізді көбейтеді, стрессті азайтуға көмектеседі, бұлшық еттеріңізді сергітеді және сіз өзіңізді бақытты әрі сенімді сезінесіз.
Психолог кеңесі
Мұғалімдерге психологиялық кеңес
Мұғалімдер үшін. Мазасыздықты қалай жоюға болатыны туралы ақыл-кеңес (Д.Карнеги бойынша)
- Өз өміріңізде мазасыздықты мүлде болдырмау үшін үнемі бір нәрсемен айналысу керек. Жұмыс бастылық – жабырқаудың бірден бір емі.
- Шарасыздықты қабылдаңыз. Егер сіздің жағдайды өзгертуге мүмкіндігіңіз болмаса, онда өзіңізге: «Бұл солай болды, басқаша болуы мүмкін емес» деңіз.
Ешқашан қас-жауларыңыздан кек алуға тырыспаңыз, олай болатын болса, сіз өзіңізге одан бетер зиян келтіресіз. Одан да мына ережені ұстаныңыз: өзіңізге ұнамсыз адамдар жайлы ешқашан ойламау.- Жан тыныштығы, жау жүректік, денсаулық пен үміт жайлы ойлаңыз. «Біздіңөміріміз – біз нені ойласақ, сол». Осыны естен шығармаңыз!
- Үрей мазасыздықты тудырады. Егер өз үрейлері мен мазасыздықтарын жоя білетін болса, дәрігерлерге жүгінетін пациенттердің 70%-ыныңөздігінен емделіп кетулеріне мүмкіндіктері бар.
- Қатал ақиқатты өмірге бейімделуге күйі жоқ, мазасы кеткен және әбден титығына жеткен адам өзін қоршаған ортамен барлық байланысты үзіп, өзі ойдан шығарған әлемге еніп кетеді.
- Егер қырсық сіздің соңыңызға түсіп, тығырыққа тірейтін болса, онда: «Егер мен өз мәселемді өзім шеше алмайтын болсам, одан өткен жаман бар ма?» деп өз-өзіңізге сұраққойыңыз. Өз ойыңызда шарасыз жағдайға бойұсынған болсаңыз,онда сол тығырықтан шығудың жолын ойша ойластырыңыз.
- Мазасыздық, өз-өзіне сенбеушілік біздіңөз-өзімізді бағалаумен тығыз байланысты.
- Адам ең алдымен өзін-өзі сыйлап, өзін-өзі жақсы көруі керек, содан кейін барып басқаларды сыйлап, жақсы көруі керек.
Психологиялық кеңес
Ойды дамыту жолдары.
1.Ақылды болғың келсе, мағыналы сұрақ қойып үйрен, мұқият тыңдай біл, байсалды жауап бер және басқа айтарың болмаса үндемей қал.
2.Ой күшінсіз білімді алу мүмкін емес, сонымен қатар ойда білімсіз дамымайды.
3.Ойды дамыту – бұл өз ақыл-ойыңды біліммен толтыру. Білім көздері алуан түрлі: мектеп, кітаптар, теледидар, адамдар. Олар: заттар, құбылыстар, адамдар туралы ақпараттар береді.
4.Ой сұрақтардан басталады. «Неге?»,және «Қалай?» деген сұрақтар арқылы барлық жаңалықтар ашылды. Сұрақ қоюды және оған жауап іздеуді үйрен.
5.Әзір стандартты шешімдер қалған нәтиже бермесе ғана, ой белсенденеді. Сондықтан ойдың дамуы үшін заттар мен құбылыстарды әр қырынан көре біліп, жаңа нәрсені байқай білу керек.
6.Зат пен құрылыстың әртүрлі белгілерін байқау, және оларды салыстыра білу – ақыл-ойдың қажетті қасиеттері.
7.Адам объектінің әртүрлі белгілерін көре білетін болса, онда оның ойы икемді және жетілгенін білдіреді. Бұл икемділікті тапқырлыққа айналған ойындарда, логикалық тапсырмалар мен басқатырғыштар арқылы жаттықтыруға болады.
